Gdy chcesz powiedzieć po angielsku, że gdzieś byłeś, to czego wtedy użyć…? I was czy I have been…? Mam dla Ciebie praktyczny trening mówienia po angielsku, w którym nauczysz się wybierać między was i been zależnie od kontekstu. A żeby było ciekawie, przećwiczysz to cały czas mówiąc po angielsku. Żadnych podręcznikowych reguł i wypełnianek!

To wideo jest w sam raz dla Ciebie jeśli ukończyłeś trzeci etap kursu - Aktywny Angielski Master. A jeśli nie jesteś jeszcze naszym kursantem, potrzebujesz być przynajmniej na poziomie A2. 

Warto też, abyś zaczął od wideo-treningu czasu Present Perfect. Tam zapoznasz się z trzecią formą czasownika nieregularnego ‘być’ czyli - been. Druga forma natomiast jest trenowana we wcześniejszym wideo tej serii, są to dwa łosie - ‘was’ i ‘were’. Link do tych dwóch wideo znajdziesz w karcie i opisie poniżej - koniecznie od nich zacznij. 

Teraz powtórzymy to czego tam się nauczyłeś i skupimy się na wyborze czasu i formy zależnie od kontekstu. Ten praktyczny trening pomoże Ci wybierać odpowiednią formę i swobodnie mówić po angielsku bez zastanawiania. Aby to było możliwe, po sygnale (jingle) samodzielnie ułóż angielskie zdanie najlepiej jak umiesz i powiedz je na głos! OK? Super.

Być może już kojarzysz, że czasu Past Simple z czasownikiem nieregularnym was lub were, albo jak my na nich mówimy - dwóch łosi - używasz, gdy opowiadasz o konkretnym wydarzeniu z przeszłości. Zwykle wtedy wspominasz kiedy to się wydarzyło, lub jest to oczywiste z kontekstu rozmowy. Mówiąc o sobie użyjesz ‘I was’, na przykład:

Ja byłem w Londynie w zeszłym tygodniu - I was in London last week.

W podobny sposób, jak byś powiedział:

(?) Byłem w Londynie w zeszłym miesiącu - I was in London last month.

Dokładnie! Zaczynasz od I was, gdy mówisz kiedy to się wydarzyło.

Jeśli natomiast nie wiadomo lub nieistotne jest kiedy się to wydarzyło, nie opowiadasz o konkretnym wyjeździe, tylko chcesz na przykład wspomnieć “Już tam kiedyś byłem” albo “Byłem tam wiele razy”, to wtedy używasz błyszczącego ‘I have been’ czyli czasu Present Perfect. Zwykle też dodasz ile razy, albo powiesz na przykład: 

Byłem w Londynie już wcześniej - I have been to London before.

Przy okazji zwróć uwagę, że do tej pory mówiłeś I was in London, ale teraz, przy I have been, mówisz to London. Będzie tak na przykład dla państw, miast i wysp. Czyli np. 

Byłem w Niemczech - I have been to Germany

Byłem na Maderze - I have been to Madeira. 

Gdy nieistotne jest kiedy to się wydarzyło, wspominasz ogólnie że gdzieś byłeś, mówisz I have been to. Możesz też dodać na przykład ‘wiele razy’ czyli ‘many times’. Jak więc powiesz:

(?) Byłem w Londynie wiele razy - I have been to London many times.

Dokładnie!

Czyli podsumowując: gdy mówisz kiedy - I was in. Gdy nieważne kiedy, chodzi o to czy kiedykolwiek wcześniej tam byłeś, albo ile razy - I have been to. Przećwiczymy to teraz w różnych kontekstach, aby ta reguła weszła Ci w nawyk.

Załóżmy na przykład, że ktoś pyta co robiłeś wczoraj. Jakbyś odpowiedział:

(?) Byłem w parku wczoraj - I was in a park yesterday.

Czyli I was, bo opowiadasz o konkretnym wydarzeniu i mówisz kiedy. Dałeś radę? Super! 

A gdyby ktoś zastanawiał się czy warto wybrać się do jakiegoś parku i pyta Cię czy kiedykolwiek tam byłeś, jakbyś powiedział:

(?) Byłem tam wiele razy - I have been there many times.

Dokładnie! Czyli nie ważne kiedy, mówisz ile razy, dlatego I have been pasuje idealnie. A jeśli ten park polecasz, jak dodasz:

(?) Byłem tam wiele razy. On jest fantastyczny! - I have been there many times. It’s fantastic!

Super! A gdybyś chciał powiedzieć konkretnie ile razy gdzieś byłeś, zamiast many możesz oczywiście wstawić liczbę. Na przykład jak byś się pochwalił:

(?) Byłem w Londynie trzy razy - I have been to London three times. 

Czy pamiętałeś, aby powiedzieć to London? Świetnie! A jeśli byłeś tam z grupą przyjaciół z którymi zawsze podróżujesz, jak wtedy powiesz:

(?) My byliśmy w Londynie trzy razy - We have been to London three times.

A gdybyś chciał opowiedzieć coś więcej o waszym wyjeździe dwa miesiące temu…? Wtedy już błyszczące have nie pasuje. Gdy opowiadasz o konkretnym wyjeździe, wiadomo kiedy to było, to potrzebujesz was albo were. Jako, że mówisz o wielu osobach, w tym przypadku pasuje were. Na przykład:

My byliśmy w Londynie dwa miesiące temu - We were in London two months ago.

Przy okazji przypominam, że wtedy będzie już zwykłe ‘in London’. Analogicznie, jakbyś powiedział:

(?) My byliśmy w Londynie trzy miesiące temu - We were in London three months ago.

Przyjmijmy teraz, że znajomy z zagranicy chciałby pojechać nad polskie morze i pyta czy byłeś kiedyś w Sopocie. Jeśli byłeś tam rok temu z rodziną lub znajomymi to…

(?) odpowiadając mu o tym wyjeździe czego byś użył…? ‘We were’ czy ‘We have been?’ 

Zaczniesz od we were, ponieważ opowiadasz o konkretnym wyjeździe rok temu. Jakbyś powiedział:

(?) My byliśmy w Sopocie rok temu - We were in Sopot last year. 

A gdybyś zamiast tego chciał podkreślić, że to Twoje ulubione miejsce na wakacje, powiedzieć, że byliście tam aż trzy razy… 

(?) Od czego wtedy byś zaczął mówiąc ‘my byliśmy’...? 

Zaczniesz od We have been, gdy mówisz ogólnie ile razy. Jeśli pamiętałeś, super! Jak zatem powiesz, pamiętając że teraz będzie to Sopot:

(?) Byliśmy w Sopocie trzy razy. - We have been to Sopot three times. 

Idzie Ci coraz lepiej i myślę, że możemy zobaczyć jak to działa w przeczeniach. Dla was i were wystarczy dodać ‘not’. Na przykład:

Nie byłem tam wczoraj - I was not there yesterday, albo w skrócie: I wasn’t there yesterday

Analogicznie, gdybyś musiał jednak odwołać wyjazd, a znajomy pyta jak było, jakbyś mu powiedział:

(?) Nie byłem w Zakopanem w zeszłym tygodniu - I was not/wasn’t in Zakopane last week. 

A jeśli planowałeś jechać z rodziną, jakbyś powiedział:

(?) My nie byliśmy w Zakopanem w zeszłym Tygodniu - We were not/weren’t in Zakopane last month.

Czy pamiętałeś aby użyć drugiego łosia - were - gdy mówisz o wielu osobach? Jeśli tak, fantastycznie! 

A jeśli chodzi o błyszczące have możesz zaprzeczyć na dwa sposoby. Najprościej dodać ‘not’ i powiedzieć I have not been there.

Natomiast pamiętaj, że ta struktura pasuje tylko, gdy nie rozmawiacie o konkretnym wydarzeniu lub wyjeździe i mówisz ogólnie, że jeszcze tam nie byłeś.

Najczęstszy kontekst w jakim użyjesz tej struktury to, gdy mówisz, że jeszcze nigdy nie byłeś w danym miejscu. Wtedy zamiast ‘not’ wstawiasz ‘never’. 

Nigdy tam nie byłem - I have never been there.

Analogicznie, jak powiesz:

(?) Nigdy nie byłem w Chicago - I have never been to Chicago.

Czyli podsumowując - gdy mówisz o konkretnym wydarzeniu, wiadomo kiedy, używasz was. Gdy mówisz ogólnie że jeszcze gdzieś nie byłeś albo nigdy tam nie byłeś, używasz błyszczącego have i been.

Zobaczmy teraz jak to działa w różnych sytuacjach. Na przykład załóżmy, że wróciłeś z wyjazdu do Liverpoolu a znajomemu się pomerdało i pyta Cię jak było w Londynie w zeszłym tygodniu. Gdybyś chciał mu wyjaśnić, że w zeszłym tygodniu nie byłeś w Londynie tylko w Liverpoolu, 

(?) czego byś użył? Zwykłego I was not czy błyszczącego I have not been? (jingle i 4s) 

Jako że rozmawiacie o konkretnym wyjeździe tydzień temu, użyjesz I was not albo w skrócie: I wasn’t. Jakbyś wyjaśnił:

(?) Nie byłem w Londynie w zeszłym tygodniu. Ja byłem w Liverpoolu - I wasn’t in London last week. I was in Liverpool.

Mógłbyś też dodać, że była to fantastyczna wycieczka. Wycieczka to będzie trip. Jak więc powiesz:

(?) To była fantastyczna wycieczka! - It was a fantastic trip!

Czyli zwróć uwagę, że w Twojej wypowiedzi nie musi być podany czas, nie musisz do każdego zdania dodawać yesterday. Z kontekstu rozmowy już wiecie, że chodzi o wycieczkę z zeszłego tygodnia i to wystarczy, aby użyć was.

A gdyby znajomy dopytywał czy kiedykolwiek byłeś w Londynie,

(?) czego byś użył odpowiadając mu? Was czy have been? (jingle i 4s) 

Jako że nie pyta już o konkretny wyjazd, lecz czy kiedykolwiek tam byłeś, have been jest w sam raz. A jeśli nigdy tam nie byłeś, dodaj never, pamiętaj że wtedy powiesz ‘to London’ i odpowiedz:

(?) Ja nigdy nie byłem w Londynie - I have never been to London.

Dokładnie tak! Super Ci idzie! A teraz inna sytuacja. Załóżmy, że znajomy pyta dlaczego Cię nie było wczoraj na imprezie. 

(?) Podając powód czego użyjesz, was czy have been? (jingle i 4s) 

Was, jako że rozmawiacie o konkretnym wydarzeniu - wczorajszej imprezie. Jakbyś odpowiedział:

(?) Nie było mnie tam, ponieważ byłem zajęty. - I was not/wasn’t there, because I was busy.

Świetnie Ci idzie i myślę, że możemy przejść do treningu pytań. Zadajesz je bardzo prosto - odwracasz tylko kolejność. Na przykład:

Czy byłeś w Londynie w zeszły weekend? - Were you in London last week?

Czyli zamiast twierdzącego You were zaczynasz od pytającej kolejności Were you? Reszta pozostaje bez zmian. Jakbyś więc zapytał:

(?) Czy byłeś w parku wczoraj? - Were you in a park yesterday?

Jeśli chodzi o błyszczące have, również odwracasz kolejność. 

(?) Czy byłeś w Londynie? - Have you been to London?

Czyli zamiast twierdzącego You have zaczynasz od pytającego Have you? Ta forma jest w sam raz, gdy pytasz ogólnie, np. czy ktoś kiedykolwiek był w Londynie albo czy był tam ostatnio. Aby zapytać czy kiedykolwiek, wstaw ever przed been i zapytaj:

(?) Czy kiedykolwiek byłeś w Londynie? - Have you ever been to London?

A gdybyś chciał kogoś zapytać czy na przykład był we Wrocławiu ostatnio, w sensie niedawno… wtedy nie pytasz o konkretny dzień lub wyjazd. Do takich ogólnych pytań have you been jest w sam raz. Po prostu wstaw na koniec ostatnio, czyli recently. Jakbyś zapytał:

(?) Czy byłeś we Wrocławiu ostatnio? - Have you been to Wrocław recently?

Super! Czyli w pytaniach również: gdy pytasz o konkretne wydarzenie w przeszłości lub mówisz kiedy, używasz was lub were. Jeśli natomiast pytasz ogólnie, np. czy ktoś gdzieś był ostatnio albo kiedykolwiek - idealnie pasuje błyszczące have i been.

Przećwiczmy to teraz w różnych sytuacjach. Załóżmy na przykład, że rozważasz wakacje w Afryce, czyli Africa. Gdybyś się jednak wahał i chciałbyś zapytać o radę znajomą… 

(?) czego użyjesz pytając ją czy kiedykolwiek była w Afryce? Were you czy błyszczącego have i been?

Jako że pytasz ogólnie czy kiedykolwiek tam była, idealne będzie błyszczące have. Jak więc zapytasz:

(?) Czy kiedykolwiek byłaś w Afryce? - Have you ever been to Africa?

Jeśli dałeś radę i pamiętałeś aby powiedzieć to Africa, super! Nie było to wcale proste!

Weźmy teraz inną sytuację. Załóżmy, że wczoraj próbowałeś się dodzwonić do znajomego ale cały dzień nie odbierał. Teraz gdy z nim rozmawiasz, chciałbyś go zapytać czy był wczoraj zajęty. 

(?) Czego byś użył, aby o to zapytać: Were you czy Have you been?

Jako że chodzi o konkretny dzień - wczoraj - użyjesz were you. Jakbyś więc zapytał:

(?) Czy byłeś zajęty wczoraj? - Were you busy yesterday?

Świetnie! A gdybyś chciał bardziej ogólnie zapytać: Czy byłeś zajęty ostatnio

(?) czego wtedy byś użył? 

Błyszczące have świetnie pasuje, ponieważ pytasz ogólnie o coś co się działo ostatnio, czyli recently, a nie o konkretne wydarzenie lub dzień. Jakbyś więc użył recently aby zapytać:

(?) Czy byłeś zajęty ostatnio? - Have you been busy recently?

Jakby znajomy odpowiedział:

(?) Byłem bardzo zajęty ostatnio - I have been very busy recently.

A jeśli akurat wczoraj był na wakacjach, czyli on vacation jakby dodał:

(?) Ale wczoraj byłem na wakacjach - But yesterday I was on vacation.

Super Ci idzie! Połącz to teraz w jedną wypowiedź:

(?) Byłem bardzo zajęty ostatnio ale wczoraj byłem na wakacjach - I have been very busy recently, but yesterday I was on vacation. 

Wow fantastycznie! Dwa różne czasy, was i been w jednej wypowiedzi a Ty dalej sobie radzisz. Naprawdę kawał dobrej roboty, a dzięki temu że ćwiczysz wybieranie czasu i formy w różnych sytuacjach, mówienie po angielsku staje się dla Ciebie coraz bardziej naturalne. Trenuj dalej, a nie będziesz musiał recytować sobie regułek w pamięci. Po prostu będziesz czuć co pasuje i po prostu to powiesz! Super, co?

Jeśli podoba Ci się taka nauka angielskiego, to bardzo się cieszę! Szczególnie, że przygotowaliśmy setki takich lekcji! Kurs Aktywny Angielski zabierze Cię od zera do poziomu średniozaawansowanego. Opanujesz w nim tysiąc najczęściej używanych angielskich słów i sześć najważniejszych czasów. To wszystko bez żadnego zakuwania i bez podręczników do gramatyki. 

Tak jak w tym treningu - cały czas będziesz mówić po angielsku, a słowa i gramatyka zostaną Ci w pamięci automatycznie. Również czasowniki nieregularne - ułożysz z nimi setki zdań i zapamiętasz je bez zakuwania tabelki. 

Cały czas będziesz układać zdania po angielsku i mówić je na głos, a z każdą częścią kursu będziesz mówić coraz dłuższe wypowiedzi, coraz bardziej płynnie. Po zakupie po prostu pobierasz naszą aplikację i uczysz się angielskiego, gdzie chcesz i kiedy chcesz. Wystarczy jedna taka lekcja dziennie, a już za kilka miesięcy możesz śmiało jechać za granicę i mówić po angielsku… co potwierdzają nasi kursanci! 

Jeśli Ty też czujesz, że to jest Twoja szansa aby wreszcie opanować angielski, kontynuuj naukę już teraz! Pierwsze lekcje kursu - Aktywny Angielski Starter - otrzymujesz za darmo.

Po prostu kliknij w link który jest teraz na ekranie lub pod wideo. Zaczniemy od podstaw, ale szybko się rozkręcimy i z każdą lekcją powiesz po angielsku coraz więcej!