Ćwicz czasy Past Simple i Present Perfect na przemian w praktycznych zdaniach, aby brzmieć jak native speaker!

W tym wideo poznasz prostą regułę kiedy używamy angielskiego czasu Past Simple, a kiedy Present Perfect.

Następnie przećwiczysz to Metodą Aktywnego Mówienia, abyś mógł swobodnie i bez zastanowienia wybierać odpowiedni czas w rozmowie po angielsku. 

Wybór pomiędzy czasem Past Simple a Present Perfect dla wielu osób jest sporym wyzwaniem.

Po pierwsze dlatego, że po angielsku jest więcej sposobów mówienia o przeszłości niż po polsku i nie jesteśmy przyzwyczajeni do tego że trzeba wybierać.

Po drugie, podręcznikowe reguły gramatyczne są niepotrzebnie skomplikowane i ciężko jest je stosować w praktyce, gdy z kimś rozmawiasz. 

Dlatego tutaj wyjaśnię Ci to najprościej jak tylko się da i przećwiczysz to na 27 angielskich zdaniach, bo dzięki temu zapamiętasz to bez zakuwania.

Nazywam się Rafał Dudek i na tym kanale uczę angielskiego prosto, na luzie, bez reguł gramatycznych i bez nauki pamięciowej. Jestem współautorem kursu Aktywny Angielski, z którym nauczysz się mówić po angielsku w zaledwie trzy miesiące.

Trening, który tutaj przygotowałem opiera się o słowa i gramatykę z naszych poprzednich wideo na temat past simple i present perfect. Linki do nich znajdziesz w karcie i w opisie poniżej. Te dwa wideo idealnie przygotują Cię do tego treningu. Naprawdę warto od nich zacząć, bo w tym wideo zakładam że umiesz już mówić w obu czasach i skupimy się na wyborze pomiędzy nimi. Ewentualnie, jeśli ukończyłeś trzecią część naszego kursu - Aktywny Angielski Master - również jesteś w pełni gotowy na ten trening. Więcej o kursie pod koniec wideo, a teraz…

Past Simple vs Present Perfect - którego czasu użyć?

Dla przypomnienia, w Past Simple mówisz o tym co robiłeś w przeszłości doczepiając końcówkę -ed na koniec czynności, na przykład:

Pracowałem w Anglii w zeszłym roku - I worked in England last year.

Obejrzałem interesujący film wczoraj - I watched an interesting film yesterday.

Zwróć uwagę, że mówimy kiedy to się wydarzyło. To jest najprostsza i najważniejsza reguła, która pomoże Ci wybrać właściwy czas. Jeśli mówisz kiedy, np. yesterday, last year, Past Simple pasuje idealnie!

Czasu Present Perfect natomiast użyjesz, gdy nie wiadomo, kiedy coś się wydarzyło. Wtedy używasz have, a do czynności również doczepiasz -ed. Na przykład:

Studiowałem w Londynie - I have studied in London.

Obejrzałem ten film - I have watched this film.

Czyli nie ważne kiedy, chcesz po prostu powiedzieć, że już ten film widziałeś. Nie ważne kiedy studiowałeś w Londynie, ważne że możesz tym zabłysnąć np. na rozmowie o pracę. Wtedy angielski czas Present Perfect pasuje idealnie! 

Tak na marginesie - nazwy czasów zupełnie nie są tutaj istotne, najważniejsze, że wiesz jak budować zdania. W naszym kursie Aktywny Angielski zamiast abstrakcyjnej nazwy Present Perfect mówimy o błyszczącym have - po pierwsze dlatego, że często używamy tego czasu aby zabłysnąć tym, co zrobiliśmy i czego doświadczyliśmy. A po drugie dlatego, że gdy dobrze władasz tym czasem to naprawdę możesz zabłysnąć swoim angielskim i zrobisz świetne wrażenie.Gdy używasz “błyszczącego have”.

Czyli podsumowując, gdy mówisz kiedy - używasz prostego -eda. Gdy nie ważne kiedy, po prostu mówisz, że masz to doświadczenie - wstawiasz błyszczące have i do czynności również doczepiasz -eda. 

Oczywiście istnieją pewne wyjątki i niuanse, ale jest to najprostszy sposób wybierania pomiędzy tym czasami, który w zupełności wystarczy.

Oczywiście zapamiętanie tej reguły to jeszcze za mało, potrzebujesz używać jej automatycznie rozmawiając po angielsku. Dlatego teraz przechodzimy do praktycznych ćwiczeń Metodą Aktywnego Mówienia. Samodzielnie wybierzesz którego czasu użyć i po sygnale (jingle) powiedz na głos angielskie zdanie. Taki trening przyniesie maximum efektów. Na początek pozostaniemy przy twierdzeniach i czasownikach regularnych do których doczepiasz tylko -eda, abyś mógł w pełni skupić się na wyborze czasu. Gotowy? Zaczynamy!

Past Simple i Present Perfect - praktyczne ćwiczenia

Załóżmy że znajomy chciałby obejrzeć z Tobą trylogię Władcy Pierścieni i pyta Cię czy już ją oglądałeś. Gdybyś chciał powiedzieć że już to oglądałeś, czego użyjesz, prostego watched czy błyszczącego have watched? Jako że nie mówisz kiedy, chodzi o to czy kiedykolwiek oglądałeś tę trylogię, użyjesz … błyszczące have watched! Jeśli dobrze wybrałeś, super! Jak powiesz:

(?) Oglądałem to - I have watched it.

A gdyby akurat tak się złożyło, że oglądałeś tę trylogię w zeszły weekend, czyli last weekend, jakbyś powiedział:

(?) Oglądałem to w zeszłym tygodniu - I watched it last weekend.

Czyli jako że mówisz kiedy, prosty -ed wystarczy i pozbywamy się błyszczącego have. Pamiętałeś o tym? Brawo za czujność! 🙂 A gdybyś się zagapił i wstawił have z rozpędu - nie przejmuj się, dopiero zaczynamy.

Załóżmy teraz że Twój znajomy Patryk odwiedził Berlin w zeszłym tygodniu i chciałbyś o tym opowiedzieć. Czego byś użył: prostego visited czy błyszczącego have visited? … Jako że opowiadasz o konkretnej wycieczce która wydarzyła się w zeszłym tygodniu, proste visited będzie w sam raz! Jak więc powiesz:

(?) Patryk odwiedził Berlin w zeszłym tygodniu - Patryk visited Berlin last week.

A gdyby ktoś regularnie jeździł do Berlina i chciałby się pochwalić że był tam wiele razy, to czego by użył? Prostego visited czy błyszczącego have visited? … Gdy mówisz ile razy coś robiłeś, zawsze użyjesz błyszczącego have. A jeśli wiele razy to many times jak powiesz:

(?) Odwiedziłem Berlin wiele razy - I have visited Berlin many times.

A teraz pomyśl o swoim ulubionym filmie i jeśli ten film to this film, jak powiesz:

(?) Obejrzałem ten film wiele razy - I have watched this film many times.

A jeśli tak się składa, że obejrzałeś go wczoraj, jak powiesz:

(?) Obejrzałem ten film wczoraj - I watched this film yesterday.

Jeśli pozbyłeś się have teraz gdy określasz kiedy, brawo! Świetnie że już to łapiesz. A gdybyś chciał zadać pytanie… w czasie Present Perfect, czyli z błyszczącym have, wystarczy odwrócić kolejność: najpierw have potem osoba. Na przykład jakbyś zapytał:

(?) Czy odwiedziłeś Berlin? - Have you visited Berlin?

Błyszczące have w tym pytaniu sugeruje, że pytamy ogólnie, nie mamy na myśli żadnego konkretnego wyjazdu do niemiec np. w zeszłym tygodniu. Wtedy potrzebowali byśmy czasu Past Simple i zapytali byśmy za pomocą Did zamiast have. W pytaniach past simple, czyli bez błyszczącego have,z użyciem Did, czynność zostaje bez zmian, czyli nie doczepiamy już końcówki -ed. Jakbyś więc zapytał zaczynając od did:

(?) Czy odwiedziłeś Berlin w zeszłym tygodniu? - Did you visit Berlin last week?

Czyli zaczynasz od did aby zabrać to do przeszłości i potem wystarczy zwykłe visit, bez końcówki -ed. Did you visit Berlin last week? I w podobny sposób zapytaj:

(?) Czy obejrzałeś dobry film wczoraj? - Did you watch a good film yesterday?

A czego byś użył gdybyście przechodzili obok plakatu reklamującego film i chciałbyś zapytać znajomego ogólnie: Czy oglądałeś ten film? Zwykłego did czy błyszczącego have? … Tutaj KIEDY zupełnie nie jest istotne, chcesz wiedzieć czy znajomy już ten film kiedykolwiek widział, dlatego idealne będzie have. Jak więc zapytasz:

(?) Czy widziałeś ten film? - Have you watched this film?

Bardzo często w pytaniach z błyszczącym have usłyszysz takie słowa jak already, yet które zależnie od kontekstu oznaczają m.in już, jeszcze…. albo np. ever które oznacza kiedykolwiek. Używanie already i yet ćwiczymy w kursie Aktywny Angielski Master, ale o tym pod koniec wideo. Na razie skupmy się na łatwiejszym w użyciu ever które oznacza kiedykolwiek i wstawiasz je zaraz przed czynnością, na przykład:

Czy kiedykolwiek oglądałeś ten film? - Have you ever watched this film?

Analogicznie, jak zapytasz: 

(?) Czy kiedykolwiek oglądałeś Matrix? - Have you ever watched Matrix?

Dokładnie tak! I w podobny sposób zapytaj:

(?) Czy kiedykolwiek odwiedziłeś Liverpool? - Have you ever visited Liverpool? 

Czyli podsumowując, jeśli mówisz lub pytasz czy już, czy kiedykolwiek, ile razy… w tego rodzaju pytaniach potrzebne jest błyszczące have.

A dla kontrastu, jakbyś zapytał znajomą która była w Anglii w zeszłym tygodniu:

(?) Czy odwiedziłaś Liverpool w zeszłym tygodniu? - Did you visit Liverpool last week?

Czyli oczywiście gdy mówisz kiedy, pytasz zwykłym did.  Przypominam też że wtedy nie doczepiasz -eda do czynności, bo did już zabiera Cię do przeszłości i to wystarczy. 

Albo załóżmy że chciałbyś zapytać znajomą: kiedy odwiedziłaś Liverpool? Jeśli pytasz o to kiedy, wtedy również zwykłe did pasuje, bo co prawda nie wiemy kiedy, ale jest to najważniejszą informacją o którą pytamy. Zacznij od kiedy czyli when, a potem zapytaj za pomocą did:

(?) Kiedy odwiedziłaś Liverpool? - When did you visit Liverpool?

Jeśli udało Ci się zbudować to pytanie, brawo! Analogicznie jak zapytasz:

(?) Kiedy oglądałeś Matrix? - When did you watch Matrix?

OK, super sobie radzisz! Dla kontrastu, gdyby nie chodziło o to kiedy, ale np. o to ile razy znajoma odwiedziła Liverpool ogólnie w swoim życiu, wtedy czego użyjesz? … Błyszczącego have! 

Ile razy odwiedziłaś Liverpool? - How many times have you visited Liverpool?

Czyli ile razy to How many times. Od tego zaczynasz, a potem pytasz za pomocą have i do czynności znowu trzeba doczepić -ed. How many times have you visited Liverpool?

Analogicznie, gdyby Twój znajomy był ogromnym fanem Matrixa, jakbyś go zapytał zaczynając od how many times:

(?) Ile razy oglądałeś Matrix? - How many times have you watched Matrix?

Jeśli dałeś sobie radę z tym pytaniem - brawo 🙂 możesz być z siebie dumny. 

Albo załóżmy, że odwiedzasz znajomego w innym mieście i idziecie do lokalnego aquaparku. Jak go zapytasz używając how many times:

(?) Ile razy odwiedziłeś ten aquapark? - How many times have you visited this aquapark? 

Podsumowując, jeśli pytasz o konkretne wydarzenie, np. wycieczkę z zeszłego tygodnia albo pytasz kiedy coś się wydarzyło - używasz prostego did. Natomiast pytania typu “czy już, czy jeszcze, jak wiele razy, czy kiedykolwiek” zadajesz błyszczącym have. Przypominam że tych zasad nie musisz notować i zapamiętywać. Trenuj dalej Metodą Aktywnego Mówienia, a te zasady wejdą Ci w nawyk. Zaczniesz czuć intuicyjnie który czas pasuje, co lepiej brzmi i nie będziesz musiał się zastanawiać czego uczyć. W taki sposób nauczysz się płynnie i swobodnie rozmawiać po angielsku. Absolutnie warto, więc jedziemy dalej!

Załóżmy teraz, że chciałbyś opowiedzieć o swoim znajomym - Paweł mieszkał w Londynie w zeszłym roku. Czego byś użył… prostego lived czy błyszczącego have lived?... Mówisz kiedy - w zeszłym roku - więc proste lived.

(?) Paweł mieszkał w Londynie w zeszłym roku - Paweł lived in London last year.

Oczywiście podczas dłuższej rozmowy określenia czasu nie trzeba tego powtarzać w kółko. Opowiadając możesz zaznaczyć w pierwszym zdaniu kiedy to się wydarzyło a potem nadal opowiadać w prostym Past Simple. Na przykład:

Paweł mieszkał w Londynie w zeszłym roku. Pracował w kinie. Lubił swoją pracę. - Paweł lived in London last year. He worked in a cinema. He liked his job.

Zaznaczyliśmy na początku last year i choćby rozmowa o tym ciągnęła się godzinami możemy śmiało mówić w czasie Past Simple, bo już wiadomo kiedy.

Albo załóżmy że Twój znajomy mówi I went to Germany last month  czyli co zrobił? Pojechał do Niemiec w zeszłym miesiącu… i jeśli jesteś ciekawy czy odwiedził Frankfurt, to jak go zapytasz:

(?) Czy odwiedziłeś Frankfurt? - Did you visit Frankfurt?

Dokładnie! Pasuje proste did. W tym pytaniu nie mówisz kiedy, bo nie trzeba tego w kółko powtarzać. Twój znajomy dopiero co określił czas mówiąc I went to Germany last month. Dopóki rozmawiacie o tym wyjeździe, będziecie używać prostego did w pytaniach i -eda w twierdzeniach, czyli czas Past Simple. 

Twój znajomy odpowiada, że nie udało mu się odwiedzić Frankfurtu, nie miał czasu. A gdybyś w takim razie chciał go zapytać czy kiedykolwiek odwiedził Frankfurt? Czego wtedy użyjesz…? Błyszczącego have! Ponieważ już nie mówisz o tym konkretnym wyjeździe - pytasz ogólnie, czy kiedykolwiek. Jak więc zapytasz:

(?) Czy kiedykolwiek odwiedziłeś Frankfurt? - Have you ever visited Frankfurt?

Jeśli raz w życiu był we Frankfurcie, jeden raz to one time. Jakby więc odpowiedział:

(?) Odwiedziłem Frankfurt jeden raz - I have visited Frankfurt one time.

Ciekawe kiedy to było… jak zapytasz zaczynając od when:

(?) Kiedy odwiedziłeś Frankfurt? - When did you visit Frankfurt?

Czy wybrałeś did zamiast błyszczącego have teraz gdy KIEDY stało się istotne? Jeśli tak, brawo za czujność!

Świetnie Ci idzie, więc teraz zobaczmy co dzieje się przy dłuższych wypowiedziach. W prostym czasie Past Simple “to było” to “it was”. Jakby więc znajomy dodał:

(?) To było w zeszłym miesiącu - It was last month. 

Gdyby to połączyć w jedną wypowiedź - Odwiedziłem Frankfurt jeden raz. To było w zeszłym miesiącu - w pierwszym zdaniu nadal będzie błyszczące have, ponieważ znajomy mówi ile razy, ogólnie w swoim życiu, nie ważne kiedy. Dopiero w drugim zdaniu  - to było w zeszłym miesiącu - mówisz kiedy i przechodzisz do prostego Past Simple - it was. Jakbyś to powiedział:

(?) Odwiedziłem Frankfurt jeden raz. To było w zeszłym miesiącu. - I have visited Frankfurt one time. It was last month. 

Co ciekawe, w drugim zdaniu wcale nie musisz mówić kiedy, aby przejść do prostego Past Simple.  Możesz na przykład powiedzieć:  I have visited Frankfurt one time. It was fantastic! Czyli odwiedziłem Frankfurt raz. To było fantastyczne! 

W pierwszym zdaniu - I have visited Frankfurt one time.  - Mówisz ogólnie ile razy coś robiłeś w swoim życiu i błyszczące have jest idealne. Natomiast drugie zdanie - It was fantastic - odnosi się do konkretnego wydarzenia w przeszłości - tego jednego razu gdy odwiedziłeś Frankfurt. Gdy opowiadasz o konkretnym wydarzeniu w przeszłości, mówisz jak było i co robiłeś, przechodzisz w prosty Past Simple. Nawet jeśli nie sprecyzowałeś kiedy kiedy, jest to tak jakby w domyśle. I have visited Frankfurt one time. It was fantastic!

Gdybyś dalej o tym opowiadał - Pojechałem tam ze swoimi znajomymi. Zobaczyliśmy mnóstwo ciekawych atrakcji… Błyszczące have będzie tylko w pierwszym zdaniu gdy mówisz ogólnie ile razy coś zrobiłeś w swoim życiu. Od drugiego zdania, gdy zaczynasz opowiadać o konkretnym wyjeździe, mówisz już wszystko w prostym Past Simple, bez have. 

Pamiętając o tym, jak powiesz:

(?) Obejrzałem Matrix jeden raz. To było fantastyczne! - I have watched Matrix one time. It was fantastic!

Mógłbyś jeszcze dodać: obejrzałem go z moimi przyjaciółmi. Jako że kontynuujesz opowieść o tym gdy oglądałeś Matrix, czy wstawisz tam błyszczące have? Nie, ponieważ opowiadasz o konkretnym wydarzeniu z przeszłości, a nie o tym czy kiedykolwiek albo ile razy coś zrobiłeś. Zostajesz więc przy prostym watched. A jeśli z moimi przyjaciółmi to po angielsku with my friends, jak powiesz:

(?) Oglądałem to z moimi przyjaciółmi - I watched it with my friends.

OK, super, myślę że jesteś gotowy na jeszcze dłuższą wypowiedź. Daj sobie tyle czasu ile potrzebujesz i powiedz:

(?) Obejrzałem Matrix jeden raz. To było fantastyczne! Obejrzałem go z moimi przyjaciółmi - I have watched Matrix one time. It was fantastic! I watched it with my friends.

Jeśli poradziłeś sobie z tą długą wypowiedzią - naprawdę możesz być z siebie dumny! I jak się pewnie domyślasz, moglibyśmy opowiadać dalej - poszliśmy do kina, kupiliśmy duży popcorn, po filmie poszliśmy na pizzę i cały czas gdy będziesz o tym opowiadać, użyjesz prostego Past Simple. Błyszczące have natomiast będzie tylko w pierwszym zdaniu gdy mówisz ogólnie, że obejrzałeś ten film raz w życiu. Myślę że po tym treningu znacznie lepiej rozumiesz kiedy wybrać proste Past Simple a kiedy błyszczące have z Present Perfect.

Jeśli chodzi o przeczenia czyli mówienie czego NIE zrobiłeś, wybór czasu działa dokładnie tak samo. Gdy opowiadasz o konkretnym wydarzeniu - Past Simple, a gdy mówisz, że nigdy w swoim życiu czegoś nie robiłeś - błyszczące have Present Perfect. 

Nic się nie zmienia również w przypadku czasowników nieregularnych, potrzebujesz jedynie przyzwyczaić się do tego że wiele z nich ma inną formę zależnie od wybranego czasu. Na przykład:

Byłem tam wczoraj - I WAS there yesterday.

Byłem tam wiele razy - I have BEEN there many times.

Oczywiście nie musisz uczyć się were i been z fiszek czy tabelki. Wystarczy że powiesz z nimi kilkadziesiąt zdań i same zapadną Ci w pamięć. Jednak taka ilość treningu nie zmieści się jednak w tym wideo… dlatego przygotowaliśmy dla Ciebie dużo więcej!

W kursie Aktywny Angielski zabierzemy Cię od zera do poziomu średniozaawansowanego. Opanujesz w nim tysiąc najczęściej używanych angielskich słów i sześć najważniejszych czasów. To wszystko bez żadnego zakuwania na pamięć i bez podręczników do gramatyki! Cały czas będziesz układać zdania po angielsku i mówić je na głos, a przy okazji, czeka Cię dużo więcej treningu Past Simple i Present Perfect, również w przeczeniach i z czasownikami nieregularnymi. Wszystko przećwiczymy na tylu zdaniach, że zostanie Ci w pamięci i będziesz automatycznie wybierać właściwy czas bez zastanowienia.

Po zakupie wszystkie lekcje możesz pobrać na telefon i uczyć się angielskiego gdzie chcesz, kiedy chcesz. Wystarczy około 30 minut dziennie, aby ukończyć całość kursu w trzy miesiące, a potem… możesz jechać za granicę i mówić po angielsku.

Niezależnie czy zaczynasz od zera, w jakim jesteś wieku, gwarantuję Ci, że Twoja nauka z kursem przyniesie efekty. Jeśli w ciągu 6 miesięcy zrobisz cały kurs zgodnie z naszymi instrukcjami i dalej nie umiałbyś mówić po angielsku, zadzwoń. Porozmawiamy o tym jak korzystałeś z kursu i jeśli uczyłeś się według instrukcji i dalej nie mówisz po angielsku, to zwrócimy Ci 100% Twojej inwestycji. Innymi słowy - albo mówisz po angielsku albo nic nie płacisz. 

Jeśli jesteś ciekawy, zacznij naukę z kursem już teraz. Pierwsze lekcje kursu - Aktywny Angielski Starter - otrzymujesz za darmo.

Po prostu kliknij w link który jest teraz na ekranie lub pod wideo. Zaczniemy od podstaw, ale szybko się rozkręcimy i z każdą lekcją powiesz po angielsku coraz więcej!