Dostałam ostatnio ciekawą wiadomość. Przemek pisze:
„Kasiu, mapy myśli są dobre do przedmiotów humanistycznych. Zupełnie nie sprawdzają się do przedmiotów ścisłych, a ja potrzebuję przygotować się do egzaminu z fizyki i chemii. Ratunku!!! Co mam robić?”
Nie jestem ekspertem od chemii i fizyki, więc idę do mojej siostry, która właśnie przygotowuje się do obrony pracy magisterskiej z chemii. „Hej Basiu, jak tam powtórki?” – pytam. „Mam tu gościa, który potrzebuje Twojej pomocy. Nie wie jak przygotować się do egzaminu z chemii”. „Jak to nie wie?” – odpowiada zdziwiona Basia – „niech robi mapy!”.
Wyciąga stos ok 100 kartek z mapami myśli. Niektóre są kolorowe, inne schematyczne. Wszystkie jednak wykorzystują przestrzeń i skojarzenia. Patrzę na nie i choć nic nie rozumiem, to wiem, że są dobre.
„To moje mapy do obrony – uśmiecha się Basia – przeglądam je przed egzaminem i dodaję rysunki. Dzięki temu dobrze pamiętam całe zagadnienie i z łatwością jestem w stanie je powtórzyć. Nie byłabym w stanie uczyć się z notatek tradycyjnych”. Tu pokazuje mi swoją mapę i notatkę koleżanki.
Na pierwszy rzut oka widać różnicę. Sprawdź sam:
Notatka tradycyjna z chemii:
Mapy myśli z chemii:
Czy naprawdę wszystko można zapisać w formie mapy myśli?
Wbrew powszechnemu przekonaniu, KAŻDĄ wiedzę można zapisać w postaci mapy myśli. Jeśli nie możesz czegoś zapisać to znaczy, że albo to jest bełkot albo nie wiesz JAK to zrobić.
Mapowanie skomplikowanych zagadnień matematycznych, fizycznych lub chemicznych wymaga trzech rzeczy:
- Nabierz wprawy w robieniu map myśli.Zanim jeszcze weźmiesz się za notowanie najtrudniejszych formuł i wzorów, poćwicz technikę tworzenia map na prostych zagadnieniach. To pozwoli Ci poczuć się dobrze z nowym sposobem notowania. Dzięki temu także nabierzesz wprawy i doświadczenia, które potem wykorzystasz podczas mapowania trudnych zagadnień.
- Przymruż oko na wygląd mapy.Wiele osób widząc doskonałe, kolorowe i perfekcyjne mapy myśli zamieszczone w różnych książkach i artykułach uważa, że tak powinny wyglądać mapy myśli. Gdy patrzą na swoje pierwsze mapy, często jeszcze koślawe i schematyczne, czują się źle. Pamiętaj, że mapa myśli jest Twoja i dla Ciebie. To Ty masz rozumieć jej sens i z łatwością przypominać sobie wszystkie zagadnienia.Ktoś napisał na swoim blogu, że moje mapy zamieszczone na stronie Mapologii są brzydkie. Faktem jest, że są to autentyczne mapy, często robione szybko, na kolanie i podczas wykładu czy prezentacji. Nie są idealne, bo nie muszą takie być. Ważne, że są dla mnie zrozumiałe i nawet teraz po wielu latach, mogę patrząc na nie odtworzyć każdą informację, która się wtedy pojawiła. I tylko to się liczy.
- Dostosuj formę mapy do informacji.
Twoje mapy myśli mogą być schematyczne, a ich formę dopasuj do konkretnej wiedzy. Nie wszystko musi znajdować się na odgałęzieniach. Tak jak w przypadku map mojej siostry, część wiedzy (wzory, wyliczenia, rysunki i schematy) znajduje się poza odgałęzieniami. Czynnikiem spajającym tę wiedzę z gałęzią jest kolor.
Znam osoby, które będąc inżynierami lub informatykami z powodzeniem stosują mapy myśli w planowaniu czy realizacji swoich zadań. Pomyśl tylko, że jeśli inżynier jest w stanie użyć mapy myśli w stworzeniu instalacji elektrycznej dla stacji przekaźnikowej sieci rurociągów, to Ty nie będziesz w stanie użyć map myśli do nauki kilku zagadnień chemii czy fizyki?
Wszystkie najbogatsze firmy z top Fortune 500, łącznie z Microsoftem, Boejingiem i IBM używają map myśli na każdym etapie tworzenia produktów i zarządzania swoją firmą.
Jesteś ciekawy dlaczego?
Wiele rozjaśni Ci mój kurs Mapologia – możesz go wypróbować całkowicie na moje ryzyko. Kliknij tutaj i zobacz jak »
PS Czy sprawdzałeś już mapy myśli w ekstremalnych sytuacjach? Chcesz rozwiązać jakąś wątpliwość związaną z notowaniem w ogóle? Pisz, komentuj, pytaj… jestem tutaj dla Ciebie.
PPS To, że każdą wiedzę można zapisać w formie mapy myśli, nie znaczy, że zawsze trzeba. Mapa myśli tak jak każde narzędzie ma pewne schematy i ograniczenia. Czasami potrzebujesz stworzyć własny miks różnych metod notowania zamiast kurczowo trzymać się jednego „najlepszego”.
FAQ - mapy myśli z przedmiotów ścisłych, skuteczna technika nauki i zapamiętywania
Czym są mapy myśli i dlaczego sprawdzają się w naukach ścisłych?
Mapy myśli to wizualne narzędzia notowania i organizowania informacji, które wykorzystują centralny temat oraz promieniście rozchodzące się gałęzie z hasłami kluczowymi. Ich skuteczność w naukach ścisłych wynika z możliwości przejrzystego przedstawienia złożonych zależności, wzorów, schematów i definicji. Pozwalają szybko uchwycić logikę zagadnień, ułatwiają powtórki oraz wzmacniają zapamiętywanie poprzez wykorzystanie skojarzeń, kolorów i obrazów. Dobrze przygotowana mapa myśli zastępuje kilka stron tradycyjnych notatek i jest idealna do nauki złożonych struktur wiedzy.
Jakie znaczenie ma podwójne kodowanie informacji w mapach myśli?
Podwójne kodowanie odnosi się do zapamiętywania informacji zarówno w formie werbalnej (słowa kluczowe), jak i wizualnej (kolory, rysunki, symbole). Mapy myśli łączą te dwa kody, co znacznie zwiększa szanse na trwałe zapamiętanie materiału. W naukach ścisłych – gdzie wiele pojęć ma charakter abstrakcyjny – ta metoda pomaga „zakotwiczyć” trudne informacje w pamięci długotrwałej. Wzmacnia to koncentrację, zrozumienie i zdolność do odtwarzania wiedzy podczas sprawdzianów i egzaminów.
Jak działa asocjacyjny model pamięci i jak mapy myśli go wykorzystują?
Asocjacyjny model pamięci zakłada, że nasz mózg zapamiętuje nowe informacje poprzez tworzenie skojarzeń z wcześniej znanymi faktami. Mapy myśli doskonale ten mechanizm wspierają – każda gałąź mapy odwołuje się do tematu głównego i logicznie się z nim łączy. Takie powiązania aktywizują większą część mózgu i ułatwiają przypominanie sobie informacji. To dlatego nawet chaotyczna z pozoru mapa potrafi błyskawicznie przywołać cały kontekst zagadnienia.
Jakie elementy powinna zawierać skuteczna mapa myśli z przedmiotów ścisłych?
Dobrze zaprojektowana mapa myśli z przedmiotów ścisłych powinna zawierać:
centralny temat (np. „Prawo Ohma”, „Fotosynteza”),
główne gałęzie z kategoriami tematycznymi (np. definicje, wzory, przykłady),
słowa kluczowe – zwięzłe i znaczące,
kolory, które różnicują typy informacji,
symbole, piktogramy lub proste rysunki,
schematy lub elementy wzorów – włączone do gałęzi lub wokół nich.
Dzięki temu mapa myśli nie tylko porządkuje materiał, ale działa jak wizualna mapa pamięci – do szybkiego powtórzenia i głębszego zrozumienia.
Jak dobierać słowa kluczowe do mapy myśli z chemii, fizyki lub matematyki?
W mapach myśli z przedmiotów ścisłych najważniejsze są precyzyjne, jedno- lub dwuwyrazowe hasła. Dobieraj słowa, które od razu wywołują w Twojej pamięci całą definicję, wzór lub schemat. Na przykład:
zamiast pisać „prawo popytu i podaży”, napisz „popyt – podaż”,
zamiast „prawo Ohma mówi, że napięcie jest równe iloczynowi oporu i natężenia” – użyj: „U = R × I”.
Hasła powinny być maksymalnie skrócone i zrozumiałe – najlepiej takie, które sam użyłbyś podczas tłumaczenia zagadnienia komuś innemu. Dzięki temu Twoja mapa będzie naprawdę „Twoja” – a nie sztucznie akademicka.
Jakie są zalety stosowania map myśli w naukach ścisłych?
Mapy myśli pomagają w organizacji i hierarchizacji informacji, co ułatwia zrozumienie skomplikowanych zagadnień. Dzięki wizualnemu przedstawieniu materiału, uczniowie mogą szybciej identyfikować powiązania między pojęciami, co sprzyja efektywniejszemu zapamiętywaniu i przypominaniu sobie wiedzy.
Czy mapy myśli są skuteczne w przygotowaniach do egzaminów z przedmiotów ścisłych?
Tak, mapy myśli są szczególnie przydatne podczas powtórek przed egzaminami, ponieważ umożliwiają szybkie przeglądanie kluczowych informacji i zrozumienie zależności między nimi. Pomagają również w identyfikacji obszarów wymagających dodatkowej nauki.
Jakie narzędzia mogę wykorzystać do tworzenia map myśli?
Do tworzenia map myśli można używać zarówno tradycyjnych metod, jak papier i kolorowe długopisy, jak i narzędzi cyfrowych, takich jak XMind, iMindMap czy FreeMind. Wybór zależy od indywidualnych preferencji i potrzeb użytkownika. Dowiedz się więcej w kursie online Mapologia – kliknij tutaj, aby zobaczyć szczegóły.
Czy istnieją kursy pomagające w nauce tworzenia map myśli?
Tak, dostępne są kursy online, takie jak "Mapologia", które uczą, jak efektywnie tworzyć mapy myśli, szczególnie w kontekście nauk ścisłych. Kursy te oferują praktyczne wskazówki i przykłady zastosowania map myśli w różnych dziedzinach.
W jaki sposób kolory i symbole wpływają na skuteczność map myśli?
Użycie kolorów i symboli w mapach myśli angażuje prawą półkulę mózgu, odpowiedzialną za kreatywność i wyobraźnię. To połączenie elementów wizualnych z tekstowymi wspomaga lepsze zapamiętywanie i zrozumienie materiału.
Czy każdą wiedzę da się zapisać w formie mapy myśli?
Tak – choć wymaga to czasem dopasowania formy mapy do rodzaju informacji. W przypadku przedmiotów ścisłych część danych (np. wzory czy schematy) można umieścić obok gałęzi, a nie bezpośrednio na nich. Kluczowe jest, by mapa była dla Ciebie zrozumiała i wspierała zapamiętywanie, a nie by była perfekcyjna graficznie.
Czy mapy myśli są lepsze niż tradycyjne notatki w naukach ścisłych?
W wielu przypadkach – tak. Tradycyjne notatki są liniowe i trudniej w nich zobaczyć całościowy obraz tematu. Mapy myśli pokazują związki między pojęciami, hierarchię wiedzy i pomagają szybciej przypominać sobie kluczowe informacje, co sprawdza się szczególnie w nauce do egzaminów.
Jak łączyć mapy myśli z innymi technikami uczenia się?
Mapy myśli świetnie współpracują z:
metodą Feynman’a – tłumacząc pojęcia w prostych słowach na mapie,
aktywnym powtarzaniem – wracając do map w określonych odstępach czasu,
nauką przez mówienie – opowiadając materiał na podstawie mapy,
technikami skojarzeniowymi – dodając rysunki i symbole wspomagające pamięć.
Kim był Tony Buzan i co wniósł do metody map myśli?
Tony Buzan to twórca koncepcji map myśli, który opracował technikę opartą na naturalnym sposobie funkcjonowania mózgu – skojarzeniach, obrazach i strukturach drzewiastych. Jego metoda zyskała popularność na całym świecie jako skuteczne narzędzie nauki.
Na czym polega nieliniowe notowanie w mapach myśli?
Zamiast tradycyjnego pisania „od góry do dołu”, mapy myśli organizują informacje promieniście, wokół głównego tematu. Ułatwia to tworzenie skojarzeń, lepsze rozumienie zależności i efektywne kodowanie informacji. Dowiedz się więcej w kursie online Mapologia – kliknij tutaj, aby zobaczyć szczegóły.
Jakie są kluczowe elementy skutecznej mapy myśli w naukach ścisłych?
• Centralny temat
• Główne i boczne gałęzie
• Precyzyjne słowa kluczowe
• Kolory, rysunki, symbole
• Wzory i schematy wkomponowane w strukturę mapy
Co oznaczają słowa kluczowe w mapie myśli?
To zwięzłe hasła, które uruchamiają całe pojęcia lub definicje. Dzięki nim uczniowie szybciej odczytują znaczenie zagadnień – np. „U=R×I” zamiast opisu prawa Ohma.
Jak organizować informacje w gałęziach mapy?
Używaj hierarchii: od ogółu do szczegółu. Główne gałęzie to kategorie tematyczne (np. definicje, wzory), a podgałęzie – ich rozwinięcia. To struktura, która wspiera myślenie analityczne i porządkuje wiedzę.
Dlaczego warto używać kolorów, rysunków i symboli?
Te elementy wzmacniają zapamiętywanie i pomagają w szybszym przypominaniu sobie materiału. Działają na zasadzie skojarzeń, angażując wyobraźnię i emocje.
W jakich dziedzinach ścisłych najlepiej sprawdzają się mapy myśli?
• Matematyka – wzory, przekształcenia, zależności
• Fizyka – prawa, jednostki, schematy
• Chemia – reakcje, wzory strukturalne, układ okresowy
• Biologia – procesy, struktury komórkowe, systematyka
Jak tworzyć mapy do nauki ścisłej?
Zacznij od prostych tematów. Skup się na słowach kluczowych, używaj kolorów i nie przejmuj się idealnym wyglądem – mapa ma być zrozumiała przede wszystkim dla Ciebie.
Jakie narzędzia warto wykorzystać do tworzenia map?
Możesz rysować na papierze lub skorzystać z aplikacji jak XMind, iMindMap czy FreeMind. Najważniejsze, by forma odpowiadała Twoim potrzebom i była wygodna w użyciu.
Czy można się tego nauczyć?
Tak – kurs online Mapologia uczy krok po kroku, jak tworzyć skuteczne mapy do nauk ścisłych. To praktyczny przewodnik z przykładami i ćwiczeniami.
Czy mapy myśli są dobre do egzaminów?
Zdecydowanie tak. Pomagają w szybkiej powtórce, uporządkowaniu wiedzy i wychwyceniu luk w materiale. Są niezastąpione w systematyzowaniu dużej ilości informacji.
Jak jeszcze można używać map myśli?
• Przy pisaniu esejów i badań
• Do planowania prezentacji
• W nauce języków obcych
• W organizacji projektów i zarządzaniu czasem
Naucz się wykorzystywać mapy myślli w kursie online Mapologia – kliknij tutaj, aby zobaczyć szczegóły.
Dlaczego warto stosować mapy myśli?
• Skracają czas nauki
• Ułatwiają zrozumienie trudnych zagadnień
• Wzmacniają zapamiętywanie
• Pobudzają kreatywność
• Pomagają w długofalowym uczeniu się
Weź udział w kursie online Mapologia – kliknij tutaj, aby zobaczyć szczegóły.
Mapa mapą a mnie zdecydowanie łatwiej zapamiętać dane w postaci listy hierarchicznej, czyli tradycyjnej. Dane ze skomplikowanej mapy mylą mi się. Łatwiej zapamiętuję tabelki i listy. A najłatwiej wykresy – zawierają pełnię informacji w graficznej formie. Uważam, że nie można na siłę pakować wszystkiego w mapy. Trzeba zastosować sposób do siebie.
Pozdrawiam
Zgadzam się z tym, że ścisłe kierunki tez mogą korzystać z map myśli. Studiuję matematykę i robiłam sobie mapy z wykładów. Robiłam ją sobie po zrobieniu tradycyjnych notatek, nie wiem, moze da się i bezpośrednio robić mapę. Trochę trudno byłoby jednak od razu cały dowód umiescić na mapie, ale na pewno gdy się chce, to się da 🙂 Trzeba tylko spróbować