Jeśli jesteś rodzicem czy nauczycielem to pewnie zauważyłeś jak wielkim wyzwaniem jest nauka czytania dla dzieci.
Nasze dzieci wychowują się w świecie ekranów, działają szybko - klik i jest efekt. Czytanie wymaga od nich skupienia uwagi i zwolnienia tempa do którego są przyzwyczajone.
NA SKRÓTY
Pamiętam jak mój młodszy brat pocił się nad książką czytając swoją pierwszą lekturę "Na jagody". Wiercił się i kręcił, stale wychodził do toalety, był głodny i spragniony - jednym słowem robił wszystko, byle tylko nie czytać. Znasz to?
Literowanie, składanie wyrazów i zrozumienie tekstu to ogromny wysiłek, który dla wielu dzieci jest porównywalny z pracą fizyczną.
Dlaczego nauka czytania dla dzieci jest trudna?
Nauka czytania dla dzieci sprawia takie kłopoty, bo:
1) Szkolna nauka czytania zaczyna się od literowania i sylabowania.
Oznacza to, że nauka czytania zaczyna się od abstrakcji, bo co to jest A? Co to jest B? Dziecko doskonale wie, co to jest banan. Banan to konkret, ma smak, zapach, kolor, ale B?
Litera lub sylaba jest dla mózgu abstrakcją, czyli jest najtrudniejszą rzeczą do nauczenia się. Uświadom sobie jak trudne jest dla dziecka zaczynanie od abstrakcji, zamiast konkretu.
2) Szkolna nauka czytania stresuje czytaniem na głos.
Weź teraz dowolną książkę i zacznij czytać ją na głos. Założę się, że zanim skończysz pierwszą stronę, będziesz zmęczony. Co więcej Twój poziom zrozumienia będzie niższy niż gdybyś czytał dla siebie.
Czytanie na głos jest potrzebne nauczycielom do oceniania, a nie dziecku do efektywnego czytania. Zmęczenie plus ocenianie to kombo, które sprawia, że dziecko łączy z czytaniem stres.
3) Nauka czytania odbywa się na nudnych tekstach.
Z czym Ci się kojarzy słowo "lektura"? Większość ludzi ma skojarzenia typu: nuda, zmęczenie, przymus. Lektura to coś, co musisz przeczytać, bo nauczyciel Ci kazał. A jeśli coś musisz, to od razu masz opór i zniechęcenie.
Jeśli pomyślisz, że nauce czytania towarzyszą takie emocje, to jak ktokolwiek może polubić czytanie?
Czy nauka czytania dla dzieci może być przyjemna?
Pokażę Ci czytanie z lektorem - proste narzędzie, które:
- sprawi, że dziecko będzie się skupiać na całych wyrazach, więc łatwiej zrozumie tekst;
- całkowicie wyeliminuje stres związany z czytaniem na głos;
- będziesz mógł korzystać z różnych źródeł, a szczególnie z tekstów, które interesują Twoje dziecko
Jak działa czytanie z lektorem?
Czytanie z lektorem to najprostszy sposób, aby nauczyć Twoje dziecko czytania od zera lub usprawnić jego czytanie.
Możesz je zastosować mając dziecko w dowolnym wieku, od 2-3 latka do licealisty. Zalecam je nawet dorosłym, których tempo czytania jest niższe niż 150 słów na minutę. Sprawdź swoje tempo czytania tutaj
W tej technice to dorosły lub lektor czyta na głos, a dziecko śledzi wzrokiem czytany tekst. W tym momencie mózg łączy znaczenie, które jest słyszane z obrazem danego wyrazu.
Tak powstaje tzw. reprezentacja słowa w mózgu i następnym razem, gdy dziecko zobaczy ten obraz, mózg od razu odpali jego znaczenie.
Oczywiście potrzeba wielu okazji zobaczenia danego wyrazu dla pełnej automatyzacji tego procesu. To pozwoli na czytanie całymi wyrazami i uzyskanie większej płynności czytania.
Jak zorganizować wspólne czytanie z lektorem?
Organizacja czytania zmienia w zależności od wieku.
Przedszkole i klasa 1-3
Aby zorganizować czytanie z lektorem u tych dzieci potrzebujesz:
- dorosłego (siebie, współmałżonka, babcię, itp),
- dowolną książkę, która interesuje dziecko,
- 5-15 minut dziennie.
Dorosły, który płynnie czyta, czyta na głos książkę wybraną przez dziecko, a dziecko w tym czasie pokazuje czytany tekst. U mniejszych dzieci to dorosły czyta na głos i pokazuje czytany tekst.
Ważne wskazówki dla dorosłego!
Dziecko musi patrzeć na tekst! Jeśli biega po pokoju w trakcie Twojego czytania, nie zobaczy obrazów wyrazów potrzebnych do stworzenia reprezentacji.
Dobrze jest być w kontakcie, czyli wziąć dziecko na kolana lub usiąść blisko siebie.
UWAGA! Zakończ, zanim dziecko chce zakończyć, aby pozostało w niedosycie.
Klasa 4-8, liceum i dorośli*
Aby zorganizować czytanie z lektorem potrzebujesz:,
- dowolną książkę, która interesuje dziecko,
- audiobook dla tej książki,
- ok 20 lub więcej minut dziennie.
* dorośli czytający poniżej 150 słów na minutę
W tej wersji techniki to lektor z audiobooka czyta tekst, a dziecko śledzi tekst w książce palcem lub ołówkiem.
Jak pomóc dziecku w nauce?
Poznaj MultiCzytanie - 5 stopniowy system nauki przez czytanie, który gwarantuje sukces w nauce!
Ważne wskazówki!
Wyznacz z dzieckiem z góry ilość czytania i się tego trzymaj, czyli np. przeczytaj w ten sposób 1 rozdział lub czytaj przez 15 minut.
Zacznij jednak od krótszego czasu i stopniowo go wydłużaj.
Jeśli lektor czyta za wolno i dziecko się nudzi, przyspiesz audio korzystając z ustawień Youtuba lub odtwarzacza audio/wideo.
Dzieci zazwyczaj nie traktują tej techniki jako czytania i bardzo chętnie to wykonują. Jeśli zaproponujesz im taki sposób czytania lektury, będziesz zdziwiony jak chętnie na to przystaną. Darmowe audiobooki lektur znajdziesz na kanale YouTube tutaj.
Zanim jednak zaproponujesz lektury, zacznij od tego, co dziecko lubi najbardziej, aby przełamać zniechęcenie i skojarzyć czytanie z przyjemnością.
Jak Ci się podoba taka nauka czytania dla dzieci?
